Z dziejów chińskiego eksportu

źródło: Getty Images

Pierwsza wojna opiumowa: brytyjskie statki niszczą flotę wroga w Kantonie, 1841 r.

źródło: AFP

Po 1760 r. portowe miasto Kanton, wraz z ujściem Rzeki Perłowej, stało się jedyną furtką do handlu z Chinami

źródło: Getty Images

Podpisanie traktatu nankińskiego 29 sierpnia 1842 r. zakończyło I wojnę opiumową

Nadwyżka eksportowa Chin istnieje, odkąd Zachód podjął handel ze Wschodem. Zmieniają się tylko formy walki z problemem.

Majowe zamieszki w Hongkongu mają głębsze podłoże niż obawy przed kontynentalnym reżimem. Wraz z chińskim otwarciem na świat zachwiał się fundament gospodarczego rozkwitu enklawy. Przez ponad półtora wieku Hongkong był – obok Szanghaju – jedną z niewielu szczelin uchylonych dla światowego handlu z Chinami. Odkąd otwarto inne drzwi, a nawet szerokie wrota, miasto traci na znaczeniu, a wraz z autonomią Hongkongu znika ostatni relikt wojen opiumowych, z których pierwsza wprost dotyczyła równowagi handlowej.

Srebro i jedwab

W czasach przednowoczesnych Chiny interesowały się światem tylko raz, gdy w XV stuleciu admirał Zheng He odbył blisko 30-letnie peregrynacje po Oceanie Indyjskim. Ponieważ nie znalazł nic atrakcyjnego, cesarze stracili ciekawość do zamorskich krain, a świadectwa podróży urzędowo zniszczono. Synonimem chińskiego stosunku do obcych został mur – wyznaczający granicę cywilizacji pośród barbarzyństwa.

Inaczej było w Europie, gdzie marzenia o bogactwach Azji były głównym motorem odkrywczej ekspansji. Cała reszta, łącznie z podbojem obu Ameryk, jest tylko pobocznym skutkiem szukania drogi do indyjskich i chińskich skarbów. Tym większe było rozczarowanie Hiszpanów, gdy w 1565 r. prawie dopięli celu, docierając ze wschodu na Filipiny. Pierwsi...